Her anne ve babanın sanırım en çok endişe duyduğu ve en çok araştırdığı konu ateş. Tabi en çok yapılan arama ise çocuklarda ateş nasıl düşürülür ? Çocuklarda ateş tehlikeli mi? Bu konuyu hep birlikte inceleyelim.
Öncelikle ateş nedir?
Vücut sıcaklığının koltuk altından 37.3 C, kulaktan ve rektal (popodan) ölçümle 38.0 C üzerine çıkması olarak tanımlanabilir.
Ateş düşündüğünüz kadar kötü bir durum değildir aslında, faydaları da vardır. Vücudun enfeksiyona karşı verdiği mücadelenin de bir göstergesidir. Vücut sıcaklığının artması ile bağışıklık- savunma sistemi daha iyi çalışır. Enfeksiyon bölgesinde ateş ile kan akışı artacağı için savunma hücreleri daha etkili çalışır ve bu vücut sıcaklığı mikropların çoğalmasını yavaşlatır
Çocuklarda ateş neden olur?
Çok sebebi olmakla birlikte en çok görlen sebepler arasında enfeksiyonlar , güneş çarpmaları, romatizmal hastalıklar söylenebilir. Çoğunlukla solunum yolu enfeksiyonları, bağırsak enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları sebep olmaktadır.
Ateş vücuda zarar verir mi?
Kalp ve akciğerlerin daha çok çalışmasına neden olur. Ateşli havale, kalp ve akciğer hastalıkları gibi durumlarda ateş risk oluşturur. Ateşi hızlıca düşürmek gerekir. Şunu net şekilde söylemeliyim ki “ATEŞ ACİL BİR DURUM DEĞİLDİR”.
Ateşin acil olduğu durumlar nelerdir?
- >40 C ateş
- 30 günden küçük bebek
- Aşırı bitkin, düşkün görünümlü çocuk
- Bilinç değişiklikleri, huzursuzluk, anne-babayı tanımama
- Tüm vücutta başlayıp hızlı yayılan mor-menekşe rengi , basınca solmayan lekeler
- Solunum sıkıntısı, yemek bozuluğu
Ateşi nasıl ölçelim? Hangi termometre?
- Koltuk altı dijital termometreler: Kullanımı güvenlidir. Cıvalı olanlar kırılması durumunda zehirlenme açısından tehlikelidir ancak yeni nesil dijital olanlar güvenlidir. Kullanırken koltuk altının kuru olmasına, termometrenin ölçüm süresince koltuk altında kalmasına özen gösterilmelidir.
- Kulaktan (Timpanik) termometreler: Hastanelerde sıkça kullandığımız ürünlerdir. Ev tipi olanları da vardır. Güvenilir, kullanımı kolay ve hızlı. Hasta uyumu kolay olan cihazlardır.
- Temassız (kızılötesi) termometreler: Pandemi nedeni ile popülerliği iyice artan pratik cihazlar. Ancak sık kalibrasyon gerekmekte ve yapılmaz ise yanlış ölçüm yapmaktadır.
- Bluetoothlu vücut monitörlü akıllı termometreler: Halen çok yeni cihazlar, yeterli çalışma yok ama koltuk altı ölçümü ile karşılaştırılan bir araştırmada koltuk altı ölçümü ile aynı hassasiyette saptanmış. Fiyatları da uygun, çok ajite olup ateş ölçümünü problem eden çocuklardan pratik olabilir.
Hepsi de ev kullanımı için yeterli cihazlardır.
Ateş nasıl tedavi edilir? Evde çocuğun ateşi nasıl düşürülür?
Ateş tedavisinde çocuklukta kullandığımız ilaçlar:
1.Parasetamol: Birinci tercih, güvenli, yan etkisi az, etki başlama süresi uzun, yaklaşık 50-60 dk. Şurup ve fitil formu mevcuttur.
2. İbuprofen: İkinci tercih ilaç. 6 ay öncesi önerilmez. Etki başlama süresi kısa, 30 dk kadar. Şurup ve fitil formları mevcuttur.
İlaç seçimi hastanın yaşı, tanısı, ateş direnci, mevcut ek bulgular ışığında hekiminizce karar verilmesi gereken bir durumdur. Bu bilgiler genel bilgiler olup hekiminizin önerileri doğrultusunda hareket etmeniz önerilir.
Ateş düşürücü ilaçlar çocuğun kilosuna göre ayarlanır.